Matchfunding

C.   Voordelen van het instrument matchfunding

Het instrument matchfunding kent verschillende voordelen. Deze voordelen zijn verschillend van aard: sommige zijn juridisch, andere juist politiek, economisch of psychologisch. De belangrijkste en meest genoemde redenen worden hier behandeld.

Versterkte relatie overheid burger

Matchfunding kan de relatie tussen overheidsorganisaties en burgers c.q. maatschappelijke organisaties versterken. Er wordt vaak meer ruimte beleefd voor burgerinitiatieven dan in klassieke subsidierelaties. Meer dan bij subsidiebeschikkingen geeft matchfunding de beleving van een gelijkwaardige samenwerking: zowel de overheidsorganisatie als burgers dragen bij aan het verbeteren van de samenleving en de burgers c.q. de crowd zijn ‘in the lead’, zij worden serieus genomen in het publieke domein.

Bevorderen doe-democratie/participatiesamenleving

In de huidige participatiemaatschappij wordt (vergroting van) burgerinvloed op beleidsvorming en – uitvoering nagestreefd. Zo wordt ook wel gezegd: ‘Democratic innovations not only widen existing participatory channels; they also generate new structures intended for the entire citizenry.^’1

Met de inzet van het instrument matchfunding kan gebruik worden gemaakt van innovatieve ideeën van burgers, professionals en maatschappelijke organisaties. Doordat de ‘crowd’ financieel en soms ook inhoudelijk bijdraagt aan initiatieven, blijft zij vaak betrokken. Bovendien raken al snel meer burgers betrokken bij de nieuwe projecten door de rol van het internet en social media bij dergelijke projecten: mensen die normaal niet betrokken zijn bij buurtwerk worden door andere burgers geinformeerd, geactiveerd en geïnteresseerd. Hierdoor kan ook het solidaire gemeenschapsgevoel toenemen.

Inzicht voor de crowd/transparantie

Waar de burger normaliter vrij weinig zicht heeft wat er allemaal onder ‘de overheid’ wordt verstaan, welke activiteiten worden opgezet en hoe publieke middelen worden besteed, draagt matchfunding bij aan het creëren van transparantie. Door op websites de projecten met bijbehorende bijdragen te vermelden, wordt voor de burger inzichtelijk gemaakt aan welke projecten overheidsorganisaties hebben bijgedragen. Vaak worden ook transparantievereisten gehanteerd gedurende de uitvoering van het project. Zo geldt bijvoorbeeld bij het crowdfundingsplatform Voor je Buurt, dat initiatiefnemers de crowd en het platform op de hoogte moeten houden van de voortgang van het proces en dat vragen van investeerders moeten worden beantwoord.

Eenvoudig

Het instrument matchfunding is relatief eenvoudig te hanteren voor de overheidsorganisatie (eventueel met inschakeling van een crowdfundingplatform als tussenpersoon). De overheidsorganisatie kan de co-financiering verstrekken in de vorm van een subsidie. Ook komt voor dat een crowdfundingplatform wordt gesubsidieerd om – onder voorwaarden – projecten daarmee te co-financieren. De overheidsorganisatie kan haar rol bij de selectie en uitvoering van de gecofinancierde maatschapelijke projecten zo klein en eenvoudig maken als zij zelf wil. Er is dus niet veel voorbereiding en regelgeving nodig om dit instrument te gebruiken. Klik hier voor het stappenplan.

Transparante en toegankelijke verdeling van publiek geld

Crowdfunding vindt doorgaans plaats via een online platform. Daarop kunnen projecten digitaal worden aangemeld, zonder dat veel eisen gelden voor de initiatiefnemers, anders dan het bijeen brengen voor voldoende middelen voor hun initiatief. Deze toegang tot publieke gelden is relatief laagdrempeling. Op de platforms staat per project beschreven hoeveel geld al is opgehaald. Wanneer de overheidsorganisatie aan een project een bijdrage toekent, kan dit op de projectpagina worden vermeld. Op deze manier is het voor de burger inzichtelijk welke projecten, welke bijdrage uit publieke gelden hebben ontvangen. Wanneer de overheidsorganisatie vooraf regels onder welke voorwaarden een bijdrage kan worden verkregen, is het instrument transparant: burgers kunnen gemakkelijk zien hoe zij aanspraak kunnen maken op publieke gelden en aan welke projecten deze zijn besteed.

1:Popular Democracy: The Paradox of Participation, Gianpaolo Baiocchi and Ernesto Ganuza, Stanford University Press, Stanford, CA, 2017