Publieke prijsvraag

  • Ruimte voor het creatieve proces
  • Flexibele procedure
  • Transparant en effectief
  • Maatschappelijke aandacht
  • Bepalen van de prijs
  • Selectie
  • Samenstellen van de jury
  • Versnipperd juridisch kader

A.    Wat is het instrument: publieke prijsvraag?

Een publieke prijsvraag is een procedure waarmee een overheidsorganisatie een plan, ontwerp of idee selecteert om daarmee uiteindelijk een maatschappelijk vraagstuk te kunnen oplossen. Het plan, ontwerp of idee wordt  in een competitieve procedure door een jury geselecteerd onder toekenning van prijzen. Denk bijvoorbeeld aan een ontwerp voor een brug of een innovatieve oplossing voor duurzame energie.

In sommige gevallen is de publieke prijsvraag de voorfase van een aanbestedingsprocedure. Een prijsvraag is in dat geval een procedure die tot doel heeft de aanbestedende dienst van een plan of ontwerp te voorzien dat door een jury wordt geselecteerd en beloond met een prijs. Het gaat hier om publieke prijsvragen die Europees moeten worden aanbesteed. Ook competities die met name op het gebied van innovatie worden ingezet, vallen onder het begrip publieke prijsvraag. Sommige daarvan worden gereguleerd door het aanbestedingsrecht – zoals het innovatiepartnerschap – , sommige door het subsidierecht – de subsidieprijsvraag – . Andere categorieën publieke prijsvragen zijn de Small Business Innovation Research (SBIR) en Pre-Commercial Procurement” (PCP). Deze prijsvragen vallen doorgaans buiten de Europese aanbestedingsplicht, maar kennen wel een eigen kader. Er zijn ook publieke prijsvragen waarvan onduidelijk is welke rechtsregels daarop van toepassing zijn, zoals de Hackathon en de Challenge. Het is zeer gebruikelijk, maar veelal niet verplicht, dat de winnaar van de prijsvraag automatisch degene is die het winnende plan, ontwerp of idee mag uitvoeren.

Hoewel dé publieke prijsvraag als juridische entiteit dus niet bestaat, vertoont een publieke prijsvraag veelal de volgende drie kenmerken:

  1. Er is sprake van een procedure waarin het beste antwoord op een door een overheidsorganisatie gestelde vraag wordt geselecteerd. Er kunnen ook meerdere antwoorden worden geselecteerd en de vraag kan ook afkomstig zijn van meerdere publieke en/of private organisaties samen (zie ook: Netwerksubsidie);
  2. Het beste antwoord wordt geselecteerd door een jury of een daarmee vergelijkbare deskundigencommissie, al dan niet in combinatie met een publieksverkiezing;
  3. De inzender van het beste antwoord ontvangt een prijs. Deze prijs varieert van een beker of titel om zonder aankondiging een vervolgopdracht te krijgen (prijsvraag als aanbestedingsprocedure) of een financieringsbijdrage (subsidieprijsvraag) van de overheidsorganisatie. De algemene informatie over overheidsopdrachten en subsidies is daarom ook relevant voor het instrument publieke prijsvraag.